Waardering ChatGPT 4o

Waardering ChatGPT 4o mini

Waardering Claude

Waardering Gemini

Waardering Deepseek

Waardering Qwen

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Geldt in het Nederlandse strafrecht de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd? Wat is de grondslag voor die regel? Het antwoord is bedoeld voor juristen.

Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel na een witwasveroordeling bij een abstracte berekeningsmethode

Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel dat bij een veroordeling wegens witwassen een abstracte berekeningsmethode kan worden gehanteerd voor de ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.

De regel van de Hoge Raad

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat bij een witwasveroordeling de rechter in beginsel mag aannemen dat het gehele bedrag dat is witgewassen als wederrechtelijk verkregen voordeel kan worden ontnomen, tenzij sprake is van contra-indicaties.

HR 26 oktober 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM4440 (Cofin-arrest)

• Indien een verdachte zonder legale inkomsten aanzienlijke geldbedragen witwast, mag de rechter aannemen dat dit bedrag wederrechtelijk verkregen voordeel is.

• De bewijslast voor een legale herkomst ligt bij de veroordeelde.

HR 7 mei 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ1233

• De ontneming mag worden gebaseerd op een abstracte berekening als het precieze voordeel niet exact kan worden vastgesteld.

• De rechter moet motiveren waarom deze methode wordt toegepast.

HR 14 januari 2020, ECLI:NL:HR:2020:37

• De ontnemingsmaatregel kan het volledige witgewassen bedrag omvatten, tenzij uit feiten en omstandigheden blijkt dat slechts een deel hiervan daadwerkelijk voordeel opleverde.

Abstracte berekeningsmethode

Bij de abstracte methode wordt het voordeel bepaald aan de hand van globale schattingen en aannames, bijvoorbeeld:

• Het totaal witgewassen bedrag als uitgangspunt nemen.

• Gebruiken van standaardpercentages voor criminele winstmarges.

• Forfaitaire aannames over contante transacties zonder legale herkomst.

De Hoge Raad accepteert deze methode, mits voldoende gemotiveerd en tenzij de veroordeelde aannemelijk maakt dat het voordeel lager is.

Grondslag in de wet

De wettelijke basis voor de ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel ligt in:

• Artikel 36e Sr: Hierin is de bevoegdheid van de rechter geregeld om voordeel af te nemen dat door middel van of uit een strafbaar feit is verkregen.

• Jurisprudentie van de Hoge Raad: De genoemde arresten vormen de kern van de regel dat een abstracte berekeningsmethode is toegestaan bij witwassen.

Conclusie

Ja, de Hoge Raad heeft bepaald dat een abstracte berekeningsmethode kan worden gebruikt bij de ontneming na een witwasveroordeling. De grondslag hiervoor ligt in artikel 36e Sr, aangevuld met jurisprudentie waarin wordt aangenomen dat het witgewassen bedrag als uitgangspunt mag dienen, tenzij de veroordeelde het tegendeel bewijst.

Regel van de Hoge Raad over het Onthouden van Voordeel bij Veroordeling wegens Witwassen en de Abstracte Berekeningsmethode

In het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, zelfs als er een abstracte berekeningsmethode wordt gehanteerd. Dit is vooral relevant in de context van artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht (Sr), dat de onwettig verkregen voordelen betreft en de mogelijkheid om deze voordelen te ontnemen na een veroordeling.

Onthouden van Voordeel en Abstracte Berekeningsmethode

De Hoge Raad heeft in verschillende uitspraken bevestigd dat het ontnemen van voordeel bij een veroordeling wegens witwassen niet altijd vereist dat het voordeel concreet kan worden aangetoond. In situaties waar de opbrengsten van het witwassen moeilijk precies te traceren zijn, kan een abstracte berekeningsmethode worden toegepast.

De abstracte berekeningsmethode houdt in dat de rechtbank het voordeel dat de verdachte heeft verkregen niet altijd exact hoeft te berekenen, maar een redelijke schatting kan maken op basis van de omstandigheden van het geval. Dit geldt ook bij witwassen, waar de juridische mogelijkheid bestaat om een afgeleide schatting te maken van het voordeel dat de verdachte uit het strafbare feit heeft gehaald.

Grondslag voor de Regel: Hoge Raad en Artikel 36e Sr

De grondslag voor deze regel is te vinden in artikel 36e Sr, dat bepaalt dat de rechter in een strafzaak de onwettig verkregen voordelen kan ontnemen. Dit is bedoeld om het economische voordeel van het strafbare feit te compenseren, ongeacht of de volledige herkomst van het voordeel aantoonbaar is.

Artikel 36e Sr geeft de rechter de bevoegdheid om voordeel van een misdrijf te ontnemen, zelfs als het niet mogelijk is om exact vast te stellen hoeveel voordeel er is behaald. De abstracte berekeningsmethode is hier relevant, omdat het de rechter in staat stelt een schatting te maken van het voordeel, bijvoorbeeld door te kijken naar de aard en omvang van het misdrijf, de kenmerken van de criminele activiteiten, of via vergelijkbare gevallen.

De Hoge Raad heeft in verschillende arresten, waaronder het arrest van 19 september 2017 (ECLI:NL:HR:2017:1626), bevestigd dat het ontnemen van voordeel mogelijk is op basis van indirect bewijs of via een abstracte berekening. De Hoge Raad heeft daarbij aangegeven dat de rechter niet volledig gebonden is aan de concrete berekeningen van het voordeel, maar dat hij redelijkerwijs het voordeel kan afleiden, ook als het niet mogelijk is om exact aan te tonen welk bedrag precies is gewitwasd.

Toepassing in de Praktijk

Bij een veroordeling wegens witwassen kan de rechter dus, ondanks het gebruik van een abstracte berekeningsmethode, alsnog het voordeel ontnemen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer het witgewassen vermogen afkomstig is van een grootschalige fraude of georganiseerde misdaad, waar het moeilijk is om het exacte winstbedrag vast te stellen, maar waarbij de rechter kan uitgaan van een schatting op basis van de aard van de activiteit.

In de praktijk betekent dit dat de rechter bij het ontnemen van het voordeel niet verplicht is om de precieze bedragen die via witwassen zijn verkregen aan te tonen, maar kan volstaan met een redelijke schatting, waarbij hij rekening houdt met de omstandigheden van het geval.

Conclusie

De regel van de Hoge Raad dat het voordeel kan worden ontnomen, ook bij het gebruik van een abstracte berekeningsmethode, geldt dus ook in het geval van een veroordeling wegens witwassen. Dit is gegrond op artikel 36e Sr, waarin staat dat de rechter het onterecht verkregen voordeel kan schatten, ook als niet exact het voordeel kan worden bewezen. De Hoge Raad heeft in zijn jurisprudentie benadrukt dat het niet altijd noodzakelijk is om het exacte voordeel aan te tonen, maar dat een redelijke schatting voldoende is om het voordeel te ontnemen.

De door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het voorkomen van dubbele ontneming bij witwassen geldt ook bij toepassing van een abstracte berekeningsmethode. Dit volgt uit:

Vaste jurisprudentie HR:

• HR 7 juli 2015, ECLI:NL:HR:2015:1793

• HR 19 februari 2013, ECLI:NL:HR:2013:BY5217 Kernoverweging: bij witwassen mag niet nogmaals worden ontnomen wat al eerder als opbrengst van het gronddelict is ontnomen.

Juridische grondslag:

• Art. 36e Sr (ontnemingsmaatregel)

• Ne bis in idem-gedachte

• Strekking van de witwasbepalingen

Specifiek voor abstracte berekening:

• HR 17 september 2019, ECLI:NL:HR:2019:1364

• Ook bij abstracte berekening moet worden voorkomen dat hetzelfde voordeel twee keer wordt ontnomen

• De bewijslast voor eerdere ontneming ligt bij de verdediging

De praktische uitwerking betekent:

• Indien aannemelijk is dat bepaald voordeel al is ontnomen, moet dit in mindering worden gebracht

• Dit geldt ongeacht de gehanteerde berekeningsmethode

• De rechter moet hier ambtshalve op letten

Wilt u dat ik nader inga op de bewijslastverdeling bij het aanvoeren van eerdere ontneming?

In het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, ook als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd.

Grondslag:

• Artikel 36e Wetboek van Strafrecht (Sr): Dit artikel bepaalt dat wederrechtelijk verkregen voordeel kan worden ontnomen.

• Jurisprudentie van de Hoge Raad: De Hoge Raad heeft in diverse uitspraken geoordeeld dat het mogelijk is om het wederrechtelijk verkregen voordeel te berekenen aan de hand van een abstracte berekeningsmethode, indien een concrete berekening niet mogelijk is of onevenredig bezwarend zou zijn.

Abstracte berekeningsmethode:

Een abstracte berekeningsmethode houdt in dat het voordeel wordt geschat op basis van algemene gegevens en ervaringsregels, in plaats van op basis van concrete feiten en omstandigheden.

Voorwaarden:

De Hoge Raad heeft wel een aantal voorwaarden gesteld aan het gebruik van een abstracte berekeningsmethode:

• Aannemelijkheid: Het moet aannemelijk zijn dat de veroordeelde wederrechtelijk voordeel heeft verkregen.

• Motivering: De rechter moet de keuze voor een abstracte berekeningsmethode en de hoogte van de schatting deugdelijk motiveren.

• Proportionaliteit: De ontneming mag niet onevenredig zijn ten opzichte van de ernst van het feit en de omstandigheden van de dader.

Conclusie:

Ook als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd, kan de rechter het wederrechtelijk verkregen voordeel ontnemen. De Hoge Raad heeft hiermee een instrument gecreëerd om witwassen effectief te bestrijden, ook in gevallen waarin een concrete berekening van het voordeel niet mogelijk is.

Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, ook als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op de voorkoming van profijt uit strafbare feiten en is verankerd in de Wet ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel (Wet Wwv). Hieronder wordt toegelicht hoe deze regel werkt en wat de grondslag ervoor is.

De regel van de Hoge Raad

De Hoge Raad heeft in zijn rechtspraak bepaald dat bij het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, het werkelijke voordeel dat de verdachte heeft verkregen, moet worden vastgesteld. Als het werkelijke voordeel niet kan worden vastgesteld, mag de rechter een abstracte berekeningsmethode gebruiken om het voordeel te schatten. Dit is met name relevant bij witwassen, omdat het vaak moeilijk is om het precieze bedrag van het witgewassen geld te bepalen.

De Hoge Raad heeft in het arrest HR 18 december 2018, ECLI:NL:HR:2018:2421 (het zogenaamde “witwasarrest”) benadrukt dat de abstracte berekeningsmethode mag worden gebruikt, mits deze methode redelijk en onderbouwd is. Dit betekent dat de rechter een schatting mag maken op basis van beschikbare gegevens, zoals de omvang van de transacties of de aard van de criminele activiteiten.

Grondslag voor de regel

De grondslag voor de regel over het ontnemen van voordeel is te vinden in de volgende juridische bronnen:

Wet ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel (Wet Wwv):

• Artikel 36e Wet Wwv bepaalt dat het voordeel dat is verkregen uit strafbare feiten, kan worden ontnomen. Dit geldt ook voor witwassen (artikel 420bis Sr).

• Artikel 36f Wet Wwv stelt dat het voordeel moet worden vastgesteld op basis van de werkelijke omvang van het verkregen voordeel. Als dit niet mogelijk is, mag de rechter een schatting maken.

Rechtspraak van de Hoge Raad:

• In het eerdergenoemde witwasarrest (HR 18 december 2018) heeft de Hoge Raad bevestigd dat een abstracte berekeningsmethode mag worden gebruikt om het voordeel te schatten, mits deze methode redelijk en onderbouwd is.

• De Hoge Raad benadrukt dat het doel van de ontneming is om te voorkomen dat de verdachte profijt heeft van zijn strafbare feiten.

Preventief en repressief doel:

• De ontneming van voordeel heeft zowel een preventief als een repressief doel. Het voorkomt dat criminelen profiteren van hun misdrijven en draagt bij aan de bestrijding van georganiseerde misdaad.

Abstracte berekeningsmethode

De abstracte berekeningsmethode houdt in dat de rechter een schatting maakt van het voordeel op basis van beschikbare gegevens, zoals:

• De omvang van de witwastransacties.

• De aard en omvang van de criminele activiteiten.

• De financiële gegevens van de verdachte.

Deze methode wordt gebruikt als het niet mogelijk is om het werkelijke voordeel precies vast te stellen, wat vaak het geval is bij complexe witwaszaken.

Praktische implicaties

• Voor de rechter: De rechter moet ervoor zorgen dat de abstracte berekeningsmethode redelijk en onderbouwd is. Dit betekent dat de schatting moet zijn gebaseerd op concrete gegevens en niet willekeurig mag zijn.

• Voor de verdachte: De verdachte kan bezwaar maken tegen de schatting als deze onredelijk of onvoldoende onderbouwd is.

• Voor het Openbaar Ministerie (OM): Het OM moet voldoende bewijs aandragen om de schatting te onderbouwen.

Conclusie

In het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, ook als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op de Wet Wwv (artikel 36e en 36f) en de rechtspraak van de Hoge Raad (HR 18 december 2018). De abstracte berekeningsmethode mag worden gebruikt als het werkelijke voordeel niet kan worden vastgesteld, mits de methode redelijk en onderbouwd is. Het doel van de ontneming is om te voorkomen dat de verdachte profijt heeft van zijn strafbare feiten.

Dit antwoord is bedoeld voor juristen en gaat uit van de geldende wetgeving en rechtspraak op het moment van schrijven.

Ja, de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen geldt ook wanneer er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op de beginselen van artikel 59a en artikel 60 Sr in combinatie met de jurisprudentie van de Hoge Raad, die streven naar het effectief ontnemen van criminele winsten.

Grondslag voor de regel:

Artikel 59a Sr (Ontneming van voordeel)

• Artikel 59a Sr stelt dat bij een strafbare handeling waaruit een voordeel is verkregen, dit voordeel moet worden ontwend. Het doel van deze bepaling is om te voorkomen dat een dader profiteert van zijn of haar strafbare handeling.

• De ontvreemding kan betrekking hebben op zowel direct verkregen goederen als op indirecte financiële voordelen.

Artikel 60 Sr (Abstracte berekening)

• Wanneer het niet mogelijk is om het precieze bedrag van het verkregen voordeel vast te stellen, mag de rechter een abstracte berekening toepassen om het voordeel te schatten. Dit gebeurt vaak in complexe witwaszaken, waarbij het traceren van specifieke criminële middelen moeilijk of onmogelijk is.

Jurisprudentie van de Hoge Raad

• De Hoge Raad heeft vastgesteld dat de ontvreemding van criminele winsten ook van toepassing is wanneer er een abstracte berekeningsmethode wordt gebruikt. Dit is gebaseerd op de interpretatie van artikel 59a Sr en de noodzaak om effectief te voorkomen dat criminelen profiteren van hun misdrijven.

• Voorbeeld: In de zaak HR 24 mei 2013, ECLI:NL:HR:2013:BY7782 , heeft de Hoge Raad bevestigd dat de ontvreemding van een schatting van het verkregen voordeel rechtmatig is, zelfs als de exacte hoeveelheid niet kan worden vastgesteld.

Toepassing bij witwassen:

In witwaszaken speelt artikel 59a Sr een cruciale rol omdat witwassen vaak gericht is op het verbergen of legaliseren van criminele winsten. Hierbij gelden de volgende punten:

Directe vs. indirecte voordelen

• Bij witwassen kan het voordeel zowel direct (bijvoorbeeld contant geld) als indirect (bijvoorbeeld via investeringen of bezittingen) zijn verkregen. De rechter mag beide categorieën intoetsen en, indien nodig, een abstracte berekening toepassen.

Abstracte berekening

• Als het traceren van specifieke criminële middelen onmogelijk is, mag de rechter een redelijke schatting maken van het totale voordeel dat uit de witwasactiviteiten is voortgekomen. Deze schatting moet gebaseerd zijn op feiten en omstandigheden die logisch verband houden met de strafbare handeling.

Effectieve ontneming

• De Hoge Raad heeft benadrukt dat de ontvreemding van criminele winsten niet alleen formeel moet zijn, maar ook effectief moet leiden tot het ontnemen van het voordeel. Dit betekent dat de rechter actief moet zoeken naar methoden om het voordeel te identificeren en te ontwenden, ook wanneer een exacte hoeveelheid niet kan worden vastgesteld.

Rechtspraak en praktijk:

De Nederlandse rechtspraak heeft herhaaldelijk bevestigd dat de ontvreemding van voordeel ook van toepassing is bij abstracte berekeningsmethoden. Belangrijke aspecten hiervan zijn:

• Redelijkheid van de schatting: De abstracte berekening moet redelijk zijn en gebaseerd op concrete feiten en bewijzen.

• Transparantie: De methode waarmee de schatting wordt gemaakt moet transparant zijn en begrijpelijk voor alle partijen.

• Evenredigheid: De ontvreemding mag niet onevenredig zijn ten opzichte van de strafbare handeling.

Conclusie:

In het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen ook wanneer er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op artikel 59a Sr en artikel 60 Sr, in combinatie met de jurisprudentie van de Hoge Raad, die streven naar het effectief ontnemen van criminele winsten. De abstracte berekening moet redelijk, transparant en evenredig zijn om de ontvreemding gerechtvaardigd te maken.