Waardering ChatGPT 4o

Waardering ChatGPT 4o mini

Waardering Claude

Waardering Gemini

Waardering Deepseek

Waardering Qwen

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

“Heeft de verhuurder, wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten, op grond van het Nederlandse recht wel aanspraak op de wettelijke rente? Wat is hiervoor de grondslag? Het antwoord is bedoeld voor juristen.”

Aanspraak op wettelijke rente bij een ‘oneerlijk’ rentebeding in algemene voorwaarden

Ja, een verhuurder wiens algemene voorwaarden een oneerlijk rentebeding bevatten, kan op grond van het Nederlandse recht nog steeds aanspraak maken op de wettelijke rente, mits aan de wettelijke vereisten daarvoor is voldaan.

Oneerlijke bedingen en verval van werking (art. 6:233 sub a BW & Richtlijn 93/13/EEG)

Een rentebeding in algemene voorwaarden kan op grond van artikel 6:233 sub a BW (en de Richtlijn oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, 93/13/EEG) als oneerlijk worden aangemerkt en dus vernietigbaar zijn. Dit betekent dat het specifieke beding geen werking heeft, maar niet automatisch dat de verhuurder geen rente kan vorderen.

Aanspraak op wettelijke rente (art. 6:119 BW of 6:119a BW)

Indien het oneerlijke rentebeding vervalt, blijft de verhuurder gerechtigd om de wettelijke rente te vorderen op grond van:

• Artikel 6:119 BW (wettelijke rente bij verzuim in civiele zaken); of

• Artikel 6:119a BW (wettelijke handelsrente, indien de huurder een bedrijf betreft).

De grondslag hiervoor is dat het vervallen van een contractueel rentepercentage niet betekent dat er geen rente verschuldigd is bij betalingsverzuim. De wettelijke rente geldt namelijk van rechtswege bij verzuim (art. 6:81 BW jo. 6:119 BW).

Jurisprudentie en EU-rechtelijke invloeden

• HvJ EU, Pannon GSM (C-243/08): Oneerlijke bedingen mogen niet worden vervangen door nationale bepalingen, tenzij dit zou leiden tot een rechtsvacuüm dat nadelig is voor de consument.

• HR 13 september 2013, ECLI:NL:HR:2013:691 (Heesakkers/Voets): De rechter moet oneerlijke bedingen ambtshalve buiten toepassing laten, maar kan wel wettelijke rente toekennen indien het contractuele beding vervalt.

Conclusie

De verhuurder kan bij een oneerlijk rentebeding in de algemene voorwaarden nog steeds aanspraak maken op de wettelijke rente. Dit volgt uit de algemene regels over betalingsverzuim (art. 6:119/6:119a BW) en wordt ondersteund door de rechtspraak van zowel het HvJ EU als de Hoge Raad. Het vervallen van een oneerlijk beding laat de wettelijke renteverplichting onverlet.

Aanspraak op de wettelijke rente bij een ‘oneerlijk’ rentebeding in de algemene voorwaarden

In het Nederlandse recht geldt dat een verhuurder wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten, geen aanspraak kan maken op de wettelijke rente die voortvloeit uit dat rentebeding. De reden hiervoor is dat oneerlijke bedingen die in strijd zijn met de bepalingen van het Civiele Wetboek of met dwingendrechtelijke EU-wetgeving (zoals de richtlijn betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten) niet kunnen worden afgedwongen.

Oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten

Het Civiele Wetboek (BW) en de Europese richtlijnen inzake consumentenbescherming bieden bescherming tegen oneerlijke bedingen in overeenkomsten tussen een ondernemer en een consument. Indien een rentebeding in algemene voorwaarden als oneerlijk wordt aangemerkt, kan de consument zich tegen de werking van dat beding verzetten.

In het bijzonder is het richtlijn 93/13/EEG van de Europese Unie van belang, die betrekking heeft op oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten. Artikel 3 van deze richtlijn bepaalt dat bedingen die een oneerlijk voordeel voor de verkoper of verhuurder opleveren en de evenwichtigheid van de overeenkomst verstoren, als oneerlijk worden beschouwd.

In het geval van een oneerlijk rentebeding is het van belang dat de rechter bij een geschil kan oordelen dat het betreffende beding niet afdwingbaar is, op basis van het materiële recht van de consument. Het recht op de wettelijke rente kan dus geen aanspraak maken indien het rentebeding als oneerlijk wordt beschouwd.

Grondslag voor de niet-toepassing van het rentebeding

De grondslag voor het feit dat de verhuurder geen aanspraak kan maken op de wettelijke rente ligt in de bescherming die het burgerlijk wetboek (BW) en EU-consumentenrichtlijnen bieden tegen oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten. Dit is gebaseerd op:

• Artikel 6:233 BW (oneerlijke bedingen): Dit artikel bepaalt dat bedingen die in strijd zijn met de goede trouw of de redelijkheid en billijkheid nietig of vernietigbaar kunnen zijn, waaronder ook rentebedingen die buitenproportioneel zijn.

• Artikel 6:236 BW: Dit artikel bevat een lijst van onredelijke bedingen die expliciet als onredelijk worden beschouwd. Bedingen met betrekking tot een onredelijke rente kunnen onder deze bepaling vallen.

• Artikel 6:237 BW: Dit artikel bepaalt dat als een beding in de algemene voorwaarden van een ondernemer als onredelijk wordt beschouwd, het beding niet tegen de consument kan worden ingeroepen. Dit kan bijvoorbeeld gelden voor een oneerlijk rentebeding.

• Richtlijn 93/13/EEG: De EU-richtlijn bepaalt dat als een beding in de consumentenovereenkomst oneerlijk is, dit beding niet-bindend is voor de consument. Als gevolg hiervan zou een verhuurder in dit geval geen aanspraak kunnen maken op de rentebedragen die in dat oneerlijke beding zijn vastgelegd.

Toepassing van de wettelijke rente

Als het rentebeding in de algemene voorwaarden onredelijk of oneerlijk is, kan de consument alsnog aanspraak maken op de wettelijke rente die voortvloeit uit artikel 6:119 BW, dat voorziet in de betaling van de wettelijke rente in geval van verzuim of betalingsovereenkomst.

Dit betekent echter dat de verhuurder bij een oneerlijk beding niet kan eisen dat de rente op de contractuele wijze wordt betaald. In plaats daarvan kan hij alleen aanspraak maken op de wettelijke rente zoals die is vastgesteld in artikel 6:119 BW. Dit is de rente die in de wet is opgenomen als het de bedoeling is om een onbetaald bedrag te compenseren voor een te late betaling, maar onder de voorwaarde dat de verhuurder een wettelijke basis heeft voor de rente.

Conclusie

Wanneer de verhuurder een oneerlijk rentebeding in zijn algemene voorwaarden heeft opgenomen, kan hij geen aanspraak maken op de rente die is overeengekomen op basis van dat beding. In plaats daarvan kan hij mogelijk alleen aanspraak maken op de wettelijke rente die voortvloeit uit de wet (artikel 6:119 BW), mits de betaling te laat is. Dit is gebaseerd op de bescherming van consumenten tegen oneerlijke bedingen en het recht van de consument om zich tegen onredelijke voorwaarden te verzetten.

De verhuurder heeft na vernietiging van een oneerlijk rentebeding inderdaad aanspraak op de wettelijke rente. Dit volgt uit het volgende juridische kader:

Primaire grondslag:

• Art. 6:119 BW voor wettelijke rente als algemene regeling bij vertraging in betaling van geldsom

• Art. 6:120 BW voor de hoogte van het percentage

Jurisprudentie HvJ EU:

• Banco Santander (HvJ EU 7 augustus 2018, C-96/16)

• Banco Español de Crédito (HvJ EU 14 juni 2012, C-618/10) Hieruit volgt dat nationaal recht de leemte mag opvullen na vernietiging van een oneerlijk beding.

Specifieke overwegingen:

• Het vervallen van het contractuele rentebeding tast de grondslag voor wettelijke rente niet aan

• De wettelijke rente volgt uit de wet, niet uit partijafspraak

• De beschermingsgedachte van Richtlijn 93/13/EEG verzet zich niet tegen toepassing wettelijke rente

Relevante Nederlandse rechtspraak:

• HR 29 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:769

• Hof Amsterdam 10 september 2013, ECLI:NL:GHAMS:2013:2865

De verhuurder kan de wettelijke rente vorderen vanaf het moment van verzuim (art. 6:81 BW e.v.), mits aan de verzuimvereisten is voldaan.

Wilt u dat ik nader inga op de vereisten voor het intreden van verzuim in deze context?

Nee, de verhuurder heeft geen aanspraak op de wettelijke rente.

Grondslag:

• Richtlijn oneerlijke bedingen: Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten bepaalt dat oneerlijke bedingen in overeenkomsten met consumenten nietig zijn.

• HvJEU-jurisprudentie: Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in verschillende arresten (o.a. C-229/19, Dexia) geoordeeld dat een oneerlijk beding niet alleen niet kan worden toegepast, maar dat de consument ook geen aanspraak kan maken op een vergoeding die de verhuurder op basis van het oneerlijke beding zou hebben ontvangen.

• Analoge toepassing: Hoewel de wettelijke rente niet rechtstreeks voortvloeit uit het oneerlijke beding, is de situatie vergelijkbaar. De verhuurder probeert een vergoeding te krijgen die is gebaseerd op een oneerlijke afspraak. Dit is in strijd met de bescherming van de consument.

Conclusie:

Als een rentebeding in de algemene voorwaarden van de verhuurder als oneerlijk wordt beschouwd, heeft de verhuurder geen recht op de wettelijke rente over de periode waarin het oneerlijke beding van kracht was.

Ja, een verhuurder wiens algemene voorwaarden een oneerlijk rentebeding bevatten, kan op grond van het Nederlandse recht toch aanspraak maken op de wettelijke rente. Dit is gebaseerd op de redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 BW) en de aanvullende werking van de wet (artikel 6:2 BW). Hieronder wordt toegelicht waarom dit het geval is en wat de grondslag hiervoor is.

Oneerlijk rentebeding in algemene voorwaarden

Als een rentebeding in de algemene voorwaarden van een verhuurder als oneerlijk wordt aangemerkt op grond van artikel 6:233 BW (onredelijk bezwarend beding), kan dit beding nietig zijn. Dit betekent dat het specifieke rentebeding niet kan worden afgedwongen. Echter, de nietigheid van het beding betekent niet automatisch dat de verhuurder helemaal geen rente kan vorderen.

Grondslag voor aanspraak op wettelijke rente

De verhuurder kan aanspraak maken op de wettelijke rente op grond van de volgende juridische principes:

• Redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 BW):

• Artikel 6:248 BW bepaalt dat een overeenkomst niet alleen de rechtsgevolgen heeft die partijen zijn overeengekomen, maar ook die welke volgens de redelijkheid en billijkheid daaruit voortvloeien.

• Als een rentebeding in de algemene voorwaarden oneerlijk is en daarom nietig, kan de rechter op grond van de redelijkheid en billijkheid besluiten dat de verhuurder toch recht heeft op de wettelijke rente. Dit is een aanvullende rechtsgevolg dat voortvloeit uit de overeenkomst.

• Aanvullende werking van de wet (artikel 6:2 BW):

• Artikel 6:2 BW bepaalt dat de wet niet alleen van toepassing is op situaties die expliciet in de wet zijn geregeld, maar ook op situaties die daarmee naar hun aard en strekking overeenkomen.

• Als een rentebeding nietig is, kan de wettelijke rente worden toegepast als een aanvullende regeling die voortvloeit uit de wet.

• Wettelijke rente (artikel 6:119 BW):

• De wettelijke rente is geregeld in artikel 6:119 BW en is van toepassing op alle vorderingen die opeisbaar zijn, tenzij partijen iets anders zijn overeengekomen. Als het rentebeding in de algemene voorwaarden nietig is, geldt de wettelijke rente als standaardregeling.

• Rechtspraak:

• Uit de rechtspraak volgt dat de rechter in gevallen waarin een rentebeding in algemene voorwaarden oneerlijk is, vaak terugvalt op de wettelijke rente. Dit is bijvoorbeeld bevestigd in het arrest HR 19 januari 2001, ECLI:NL:HR:2001:AB0661 (Staat/Bambelegging), waarin de Hoge Raad benadrukte dat de redelijkheid en billijkheid kunnen leiden tot het toekennen van de wettelijke rente.

Praktische implicaties

• Voor verhuurders: Ook als een rentebeding in de algemene voorwaarden oneerlijk is en nietig wordt verklaard, behoudt de verhuurder het recht om de wettelijke rente te vorderen.

• Voor huurders: Het nietig verklaren van een oneerlijk rentebeding betekent niet dat er helemaal geen rente verschuldigd is, maar wel dat de rente beperkt blijft tot de wettelijke rente.

Conclusie

Een verhuurder wiens algemene voorwaarden een oneerlijk rentebeding bevatten, kan op grond van het Nederlandse recht toch aanspraak maken op de wettelijke rente. Dit is gebaseerd op de redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 BW), de aanvullende werking van de wet (artikel 6:2 BW) en de wettelijke rente (artikel 6:119 BW). De rechter kan op grond van deze beginselen besluiten dat de verhuurder recht heeft op de wettelijke rente, ook als het specifieke rentebeding in de algemene voorwaarden nietig is.

Dit antwoord is bedoeld voor juristen en gaat uit van de geldende wetgeving en rechtspraak op het moment van schrijven.

Ja, de verhuurder heeft op grond van het Nederlandse recht wel aanspraak op de wettelijke rente , zelfs als de algemene voorwaarden een oneerlijke rentebeding bevatten. Dit is gebaseerd op de beginselen van het Burgerlijk Wetboek (BW) en de jurisprudentie van de rechterlijke macht inzake oneerlijke voorwaarden.

Grondslag:

Artikel 6:240 BW (Oneerlijke voorwaarden)

• Artikel 6:240 BW regelt dat een voorwaarde in algemene voorwaarden niet bindend is voor de tegenpartij indien deze voorwaarde oneerlijk wordt geacht volgens de eisen van redelijkheid en billijkheid.

• Als een rentebeding in de algemene voorwaarden oneerlijk wordt geacht, is deze voorwaarde niet bindend voor de huurder. Dit betekent dat de overeenkomstelijke renteregel uit de algemene voorwaarden niet van toepassing is.

Artikel 6:119 BW (Wettelijke rente bij ontbreken afspraak)

• Indien er geen geldige afspraak bestaat over de rente, zoals wanneer een oneerlijke rentebeding uit de algemene voorwaarden wordt geschorst, komt artikel 6:119 BW van toepassing.

• Artikel 6:119 BW stelt dat de schuldeiser recht heeft op wettelijke rente vanaf het moment dat de schuld te voldoen is. De wettelijke rente bedraagt sinds 1 januari 2023 8% per jaar voor handelskrediet en 4% per jaar voor overige leningen of schulden.

Toepassing in praktijk:

Oneerlijke rentebedingen

• Een rentebeding kan worden beschouwd als oneerlijk als de rentepercentage extreem hoog is ten opzichte van de marktnormen of wettelijke rente, of als de rentebeding onevenredig nadelig is voor de huurder.

• Voorbeeld: Als de algemene voorwaarden een rentepercentage van 20% per maand vastleggen voor onbetaalde huur, kan dit worden gezien als oneerlijk en daarmee niet bindend voor de huurder.

Gevolg van schorsing oneerlijke voorwaarde

• Wanneer een oneerlijke rentebeding wordt geschorst, blijft de verhuurder niet zonder mogelijkheid om rente te vorderen. In plaats van de oneerlijke contractuele rente, kan de verhuurder de wettelijke rente vorderen op basis van artikel 6:119 BW.

• Dit is omdat de wetelijke rente een algemeen geldende regel is die van toepassing is wanneer er geen geldige afspraak over rente bestaat.

Rechtspraak:

De Nederlandse rechtspraak heeft herhaaldelijk bevestigd dat oneerlijke voorwaarden in algemene voorwaarden niet bindend zijn voor de tegengepartij. Hieronder volgen enkele relevante punten:

• Het Hof Amsterdam heeft in verschillende zaken bepaald dat oneerlijke rentebedingen in algemene voorwaarden niet geldig zijn en dat de wettelijke rente van toepassing is.

• De Raad van State heeft benadrukt dat de schorsing van een oneerlijke voorwaarde niet leidt tot een situatie waarin de schuldeiser geen rente meer kan vorderen; de wettelijke rente blijft van toepassing.

Conclusie:

De verhuurder heeft op grond van het Nederlandse recht wel aanspraak op de wettelijke rente , zelfs als de algemene voorwaarden een oneerlijke rentebeding bevatten. Dit is gebaseerd op artikel 6:240 BW, dat oneerlijke voorwaarden uitsluit, en artikel 6:119 BW, dat de wettelijke rente vastlegt als er geen geldige afspraak over rente bestaat. De wettelijke rente biedt hiermee een redelijke en billijke oplossing in gevallen waarin oneerlijke contractuele regelingen worden geschorst.