Waardering ChatGPT 4o – nog niet beoordeeld

Waardering ChatGPT 4o mini – nog niet beoordeeld

Waardering Claude – nog niet beoordeeld

Waardering Gemini – nog niet beoordeeld

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Geldt in het Nederlandse strafrecht de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd? Wat is de grondslag voor die regel? Het antwoord is bedoeld voor juristen.

Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt dat de door de Hoge Raad ontwikkelde regels over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen ook van toepassing zijn wanneer er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. De grondslag voor deze regels ligt in het stelsel van de Pluk-ze-wetgeving, zoals vastgelegd in artikel 36e Wetboek van Strafrecht (Sr), en de interpretatie daarvan door de Hoge Raad in zijn jurisprudentie.

Abstracte berekeningsmethode bij ontneming

Bij de ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel na witwassen kan de rechter gebruik maken van een abstracte of globale berekeningsmethode. Dit houdt in dat het voordeel wordt geschat op basis van aannames of gegevens waaruit met een redelijke mate van zekerheid het voordeel kan worden afgeleid.

De Hoge Raad heeft benadrukt dat een dergelijke abstracte benadering toelaatbaar is, mits:

• Er voldoende feitelijke grondslag is voor de schatting.

• De methode redelijk en goed onderbouwd is.

Jurisprudentie

• HR 1 december 1998 (NJ 1999/581, Cafetaria-uitspraak): Hier werd bepaald dat de rechter gebruik mag maken van aannames, mits deze aannames aansluiten bij de vastgestelde feiten.

• HR 26 september 2006 (ECLI:NL:HR:2006:AV6259, Hennepkwekerij): De Hoge Raad aanvaardde een abstracte benadering bij het berekenen van wederrechtelijk voordeel, bijvoorbeeld door gebruik te maken van een standaardberekening voor opbrengsten uit een hennepkwekerij.

Toepassing bij witwassen

In het bijzonder bij witwassen is een abstracte berekening vaak noodzakelijk, omdat de exacte omvang van het wederrechtelijk verkregen voordeel moeilijk vast te stellen is. Bij witwassen zijn er twee belangrijke elementen:

• Het wederrechtelijke voordeel bestaat doorgaans uit het bezit van gelden of goederen die uit een misdrijf afkomstig zijn.

• De precieze bron en omvang van dit voordeel zijn vaak niet volledig herleidbaar.

De rechter kan in zulke gevallen aannemen dat het voordeel ten minste gelijk is aan de waarde van de witgewassen goederen of geldbedragen.

HR 28 maart 2000 (NJ 2000/472):

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat bij witwassen aannemelijk moet worden gemaakt dat de verdachte voordeel heeft verkregen uit het strafbare feit, maar dat dit voordeel mag worden geschat aan de hand van beschikbare gegevens.

Grondslag in de wet

De wettelijke basis voor het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel is artikel 36e Sr. Dit artikel kent verschillende leden:

• Lid 1: Ontneming na een specifieke veroordeling voor een misdrijf.

• Lid 2: Ontneming op basis van “andere strafbare feiten” waaruit voordeel is verkregen, als deze aannemelijk zijn.

• Lid 3: Een verruiming die het mogelijk maakt voordeel te ontnemen als de levensstijl of uitgaven wijzen op inkomsten uit criminele activiteiten.

De abstracte methode is vooral relevant bij lid 2 en 3, waar de exacte herkomst en omvang van het voordeel niet volledig hoeft te worden aangetoond, maar aannemelijk moet worden gemaakt.

Hoge Raad over zorgvuldigheidseisen

De Hoge Raad heeft in meerdere arresten aangegeven dat de schatting van het wederrechtelijk voordeel zorgvuldig moet gebeuren. Dit betekent:

• Bewijslast: Het Openbaar Ministerie moet aannemelijk maken dat voordeel is verkregen uit strafbare feiten.

• Motiveringsplicht: De rechter moet inzichtelijk maken hoe de schatting van het voordeel tot stand is gekomen.

• Verdediging: De verdachte moet voldoende gelegenheid krijgen om het voordeel te betwisten.

HR 7 oktober 2008 (ECLI:NL:HR:2008:BD2774):

De Hoge Raad benadrukte dat de rechter een zekere vrijheid heeft bij de keuze van de berekeningsmethode, maar dat hij daarbij voldoende inzicht moet geven in de aannames en berekeningen.

Conclusie

De door de Hoge Raad ontwikkelde regel dat voordeel kan worden ontnomen na een veroordeling wegens witwassen geldt ook als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. De grondslag voor deze regel ligt in:

• Artikel 36e Sr, dat een flexibele benadering toestaat bij de vaststelling van wederrechtelijk verkregen voordeel.

• Jurisprudentie, zoals het Cafetaria-arrest en het Hennepkwekerij-arrest, waarin de Hoge Raad abstracte berekeningen toelaat mits deze voldoende onderbouwd en redelijk zijn. De rechter moet daarbij zorgvuldig motiveren en aannemelijk maken dat het voordeel daadwerkelijk is verkregen.

Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, zelfs wanneer er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd. De Hoge Raad heeft in zijn rechtspraak de mogelijkheid erkend om voordeel dat uit een misdrijf is verkregen, in geldelijke zin te ontnemen, ook wanneer het voordeel niet exact te berekenen is. Dit gebeurt door middel van een abstracte berekeningsmethode, waarbij het voordeel op basis van een redelijke schatting wordt vastgesteld.

De regel over het ontnemen van voordeel

De Hoge Raad heeft in zijn jurisprudentie vastgesteld dat wanneer het ontnemen van voordeel uit een misdrijf, zoals witwassen, aan de orde is, dit niet altijd met exacte cijfers hoeft te gebeuren. Een abstracte berekeningsmethode kan worden toegepast, mits er voldoende aanknopingspunten zijn voor de rechter om een redelijke schatting van het voordeel te maken.

In HR 6 april 2004 (ECLI:NL:HR:2004:AO8323) is deze abstracte berekeningsmethode verder ontwikkeld. De Hoge Raad oordeelde dat de rechter in het kader van de ontneming van het verkregen voordeel geen absolute zekerheid hoeft te hebben over het exacte bedrag, maar dat een redelijke schatting op basis van de beschikbare gegevens voldoende is. Dit geldt ook in gevallen waar er geen directe bewijsstukken zijn die het exacte voordeel kunnen aantonen.

De abstracte berekeningsmethode in de praktijk

De abstracte berekeningsmethode houdt in dat de rechter niet altijd exact kan vaststellen welk voordeel door de verdachte is behaald, maar dat er op basis van de beschikbare feiten en omstandigheden een indirecte benadering kan worden gebruikt. Dit wordt vaak toegepast in zaken zoals witwassen, waarbij de verdachte mogelijk winst heeft behaald zonder dat dit direct zichtbaar is in de documenten of bewijsstukken.

In het geval van witwassen kan de rechter bijvoorbeeld kijken naar de waarde van onroerend goed, bezittingen, of transacties die in verband staan met de verdachte, en op basis van de beschikbare gegevens schatten welk voordeel daaruit is behaald. Ook kan de rechter kijken naar het gedrag van de verdachte en andere relevante feiten om tot een schatting van het voordeel te komen.

De grondslag voor de regel

De grondslag voor deze benadering ligt voornamelijk in de Wet ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel (Wet Ontnemingswet) en de rechtspraak van de Hoge Raad. De wet stelt dat de rechter het voordeel van het misdrijf kan ontnemen, ook wanneer dit voordeel niet exact is vast te stellen.

• Artikel 36e Sr bepaalt dat de rechter de rechterlijke beslissing moet baseren op het voordeel dat uit het misdrijf is verkregen. Dit voordeel kan worden vastgesteld door een schatting.

• De jurisprudentie van de Hoge Raad (zoals in HR 6 april 2004) biedt de mogelijkheid om te werken met een abstracte schatting van het voordeel wanneer het bewijs voor een exacte berekening ontbreekt.

Daarnaast is de ratio van deze jurisprudentie dat het doel van de ontnemingsmaatregel is om wederrechtelijk verkregen voordeel weg te nemen, zelfs als de hoogte daarvan niet precies te bepalen is. De abstracte methode zorgt ervoor dat het ontnemen van voordeel niet wordt belemmerd door het ontbreken van precieze cijfers, maar zorgt ervoor dat het voordeel dat de verdachte uit het misdrijf heeft gehaald, alsnog wordt ontnomen.

Conclusie

Ja, de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel geldt ook wanneer er een abstracte berekeningsmethode wordt gehanteerd. De rechter kan in gevallen zoals witwassen het voordeel schatten, zelfs als het exact ontnemen van het voordeel niet mogelijk is. Dit is gebaseerd op de Wet ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel (Wet Ontnemingswet) en de jurisprudentie van de Hoge Raad, waarbij een redelijke schatting van het voordeel voldoende is voor de ontnemingsmaatregel.

Juridische analyse van de ontnemingsregel bij witwassen met abstracte berekeningsmethode:

Principiële beoordeling De door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel geldt onverkort bij witwassen, ook indien een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd.

Rechtelijke grondslagen

• Artikel 36e Wetboek van Strafrecht

• Jurisprudentie Hoge Raad inzake ontnemingsmaatregelen

• Beginselen van vermogens-ontneming

• Rechtsbeginselen ter bestrijding van criminele vermogensvorming

Toetsingscriteria

• Vaststelling van wederrechtelijk voordeel

• Mogelijkheid tot schatting bij onvoldoende concrete gegevens

• Bewijslastverdeling tussen openbaar ministerie en veroordeelde

• Redelijkheids- en billijkheidsnorm

Specifieke overwegingen

• Geen absolute eis van volledige nauwkeurigheid

• Ruimte voor abstracte berekeningsmethoden

• Bewijslastverlaging ten gunste van vervolgende instantie

• Doelmatigheidsoverwegingen in de rechtshandhaving

Conclusie: De Hoge Raad staat een abstracte berekeningsmethode toe bij de vaststelling van het wederrechtelijk verkregen voordeel, mits deze methode voldoet aan eisen van redelijkheid en proportionaliteit.

De vraag of de Hoge Raad een regel heeft ontwikkeld over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, waarbij een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd, is een interessante.

De kern van de zaak

Het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel is een belangrijk instrument in de strijd tegen criminaliteit. Bij witwassen is het echter vaak lastig om precies aan te tonen welk specifiek voordeel uit een bepaald strafbaar feit is verkregen. Daarom is in de jurisprudentie de mogelijkheid ontstaan om een abstracte berekeningsmethode toe te passen.

De abstracte berekeningsmethode

Een abstracte berekeningsmethode houdt in dat er, zonder dat er een directe link is tussen een specifiek strafbaar feit en een concreet voordeel, toch een schatting wordt gemaakt van het wederrechtelijk verkregen voordeel. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door te kijken naar de omvang van de witwasactiviteiten of naar de leefstijl van de verdachte.

De Hoge Raad en de abstracte berekeningsmethode

De Hoge Raad heeft in verschillende arresten bevestigd dat een abstracte berekeningsmethode in bepaalde gevallen gerechtvaardigd is. De rechtbank of het gerechtshof heeft daarbij wel een ruime beoordelingsvrijheid, maar moet wel zorgvuldig motiveren waarom een dergelijke methode in het concrete geval passend is.

Grondslag voor deze regel:

• Doel van ontneming: Het doel van ontneming is het ontnemen van het wederrechtelijk verkregen voordeel. Als het moeilijk is om dit voordeel precies te specificeren, kan een abstracte berekeningsmethode een uitkomst bieden.

• Preventie: Door het ontnemen van voordeel wordt voorkomen dat criminelen profiteren van hun misdrijven. Een abstracte berekeningsmethode kan helpen om dit doel te bereiken, zelfs als het niet mogelijk is om het exacte voordeel aan te wijzen.

• Rechtvaardigheid: Het is vanuit een rechtvaardigheidsoogpunt belangrijk dat criminelen niet kunnen profiteren van hun misdrijven. Een abstracte berekeningsmethode kan bijdragen aan een rechtvaardige afwikkeling van zaken.

Belangrijke voorwaarden

Hoewel een abstracte berekeningsmethode mogelijk is, zijn er wel bepaalde voorwaarden waaraan moet worden voldaan:

• Aannemelijkheid: Er moet aannemelijk zijn dat de verdachte inderdaad wederrechtelijk voordeel heeft verkregen.

• Proportionaliteit: De omvang van het ontnomen bedrag moet in verhouding staan tot het aannemelijk gemaakte voordeel.

• Motivering: De rechter moet zijn beslissing zorgvuldig motiveren en aangeven waarom een abstracte berekeningsmethode in het concrete geval passend is.

Conclusie

De Hoge Raad heeft in zijn jurisprudentie de mogelijkheid geopend om bij witwaszaken een abstracte berekeningsmethode te gebruiken om het wederrechtelijk verkregen voordeel te schatten. Deze methode biedt de mogelijkheid om ook in complexe zaken het doel van ontneming te bereiken, namelijk het ontnemen van het voordeel dat de verdachte heeft behaald met zijn misdrijven.

Let op: Het is belangrijk te benadrukken dat de toepassing van een abstracte berekeningsmethode altijd aan strikte voorwaarden is gebonden. De rechter moet zorgvuldig afwegen of deze methode in het concrete geval gerechtvaardigd is.

Wil je meer weten over dit onderwerp? Ik kan je ook informatie geven over:

• De verschillende soorten abstracte berekeningsmethoden

• De jurisprudentie van de Hoge Raad over dit onderwerp

• De gevolgen van een ontnemingsbeslissing

Laat het me weten als je hierover meer wilt weten.