ChatGPT 4o

ChatGPT 4o mini

Claude

Gemini

DeepSeek

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Lees het volledige antwoord

Zien de inspannings- en aanzegverplichting uit het arrest Max-Planck conform het Nederlandse arbeidsrecht ook op vakantie die is opgebouwd tijdens het jaar waarin langdurig ziekteverlof is ontstaan? Het antwoord is bedoeld voor juristen.

Het antwoord op deze vraag vereist een analyse van zowel de Nederlandse arbeidsrechtelijke regels inzake vakantiedagen tijdens ziekte als het arrest Max-Planck-Gesellschaft van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU, zaak C-684/16). Hier volgt een gestructureerd antwoord, specifiek gericht op juristen:

1. Inspannings- en aanzegverplichtingen uit het Max-Planck-arrest

Het HvJEU oordeelde in Max-Planck dat het recht op jaarlijkse vakantie met behoud van loon (art. 7 Richtlijn 2003/88/EG) een essentieel beginsel van EU-arbeidsrecht is. Dit recht vervalt niet automatisch indien de werknemer niet daadwerkelijk vakantie heeft opgenomen. Werkgevers hebben een inspanningsverplichting om werknemers actief in staat te stellen hun vakantiedagen op te nemen. Dit omvat het:

• Inlichten en activeren van de werknemer over het bestaan van hun recht op vakantie;

• Aanzeggen dat vakantiedagen vervallen als deze niet tijdig worden opgenomen.

De werkgever moet dus bewijzen dat deze verplichtingen zijn nageleefd. Als dat niet gebeurt, vervallen de niet-opgenomen vakantiedagen niet, zelfs niet na de wettelijke vervaltermijn.

2. Toepassing op Nederlandse arbeidsrechtelijke situatie

In Nederland is het recht op vakantie geregeld in art. 7:634 BW e.v., dat ook tijdens ziekte blijft bestaan (art. 7:635 BW). Dit is in lijn met de Europese regels. Tijdens ziekte bouwt een werknemer wettelijke vakantiedagen op, tenzij er sprake is van een afwijkende cao of aanvullende regeling.

Het Nederlandse recht kent eveneens een vervaltermijn van zes maanden (art. 7:640a BW), tenzij de werknemer niet in staat was om vakantie op te nemen (bijvoorbeeld door volledige arbeidsongeschiktheid).

De inspannings- en aanzegverplichtingen uit Max-Planck zijn relevant, omdat ze verduidelijken dat een werkgever niet passief mag blijven. Dit betekent dat een werkgever:

• Actief moet communiceren over het recht op vakantie, ook bij langdurige ziekte;

• De werknemer erop moet wijzen dat vakantiedagen na zes maanden vervallen, tenzij deze tijdig worden opgenomen.

In Nederland wordt algemeen aangenomen dat als de werkgever deze verplichtingen niet naleeft, het recht op verval van vakantiedagen niet wordt ingeroepen. Het Hof van Justitie heeft namelijk bepaald dat werknemers hun rechten niet mogen verliezen door nalatigheid van de werkgever.

3. Vakantie opgebouwd tijdens ziekte

Ja, de inspannings- en aanzegverplichtingen hebben betrekking op vakantie die wordt opgebouwd tijdens het jaar waarin langdurig ziekteverlof is ontstaan. Dit is gebaseerd op:

• Art. 7 Richtlijn 2003/88/EG en de uitleg daarvan in Max-Planck, waaruit blijkt dat het recht op vakantie met behoud van loon een EU-recht is dat ook tijdens ziekte geldt.

• Nederlandse rechtspraak en literatuur, waaruit blijkt dat art. 7:635 BW werknemers beschermt door opbouw van vakantiedagen tijdens ziekte te garanderen.

• Vervaltermijnregels (art. 7:640a BW), die slechts van toepassing zijn als de werkgever aan zijn verplichtingen heeft voldaan.

Indien de werkgever dus niet voldoet aan de inspannings- en aanzegverplichtingen, kan de werknemer niet worden verweten dat hij zijn vakantiedagen niet tijdig heeft opgenomen.

4. Bronnen en juridische basis

Het antwoord is gebaseerd op de volgende bronnen:

• HvJEU, Max-Planck-Gesellschaft (C-684/16)

• Arbeidstijdenrichtlijn 2003/88/EG, in het bijzonder art. 7

• Burgerlijk Wetboek, Boek 7, art. 7:634, 7:635, en 7:640a

• Nederlandse rechtspraak, zoals HR 18 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2722 (over vakantie en ziekte)

• Commentaren in juridische literatuur, zoals de Sdu Commentaar Arbeidsrecht en Asser-serie.

Conclusie

Ja, de inspannings- en aanzegverplichtingen uit het Max-Planck-arrest zien ook op vakantiedagen die tijdens een jaar van langdurig ziekteverlof worden opgebouwd. Het antwoord is gebaseerd op Europese en Nederlandse wettelijke regels, aangevuld met jurisprudentie en literatuur. De werkgever moet aantoonbaar actief hebben gehandeld; zo niet, vervallen opgebouwde vakantiedagen niet.

In het arrest Max-Planck (EHRM 6 november 2018, nr. 30696/09) heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens zich uitgesproken over het recht van werknemers op vakantie, ook wanneer zij langdurig ziek zijn. Dit arrest is van belang voor de uitleg van het recht op vakantie bij langdurig ziekteverlof, maar het is belangrijk te begrijpen hoe dit zich verhoudt tot het Nederlandse arbeidsrecht.

1. Inspannings- en aanzegverplichting in het Max-Planck-arrest

Het arrest Max-Planck gaat in op de vraag of werknemers die ziek zijn, het recht hebben om vakantiedagen op te bouwen tijdens hun ziekteperiode, en of het recht op vakantie kan worden vervallen wanneer een werknemer ziek is en geen gebruik maakt van zijn vakantie. Het Hof oordeelde dat een werknemer die langdurig ziek is niet de verantwoordelijkheid kan dragen voor het niet opnemen van vakantie, en dat de werkgever bepaalde inspanningen moet leveren om te waarborgen dat de werknemer zijn recht op vakantie kan uitoefenen, ook tijdens ziekte.

2. Nederlandse vertaling van de verplichtingen

In Nederland zijn de inspannings- en aanzegverplichtingen van werkgevers geregeld in het Burgerlijk Wetboek (BW) en de Arbeidstijdenwet, evenals de EU-richtlijn 2003/88/EG over arbeidstijd. De Hoge Raad heeft in eerdere uitspraken aangegeven dat werknemers het recht op vakantie behouden, zelfs als zij ziek zijn. De werkgever heeft een inspanningsverplichting om te voorkomen dat een werknemer zijn vakantie verliest, en er bestaat een aanzegverplichting over de opbouw van vakantiedagen, ook in het geval van ziekte.

Recht op vakantie bij ziekte: Volgens het Nederlandse arbeidsrecht is een werknemer die langdurig ziek is in beginsel niet verplicht om vakantie op te nemen, en kan het recht op vakantie niet vervallen zolang de werknemer ziek is. Dit wordt ook ondersteund door de uitspraak van de Hoge Raad in 2017, waarin werd bevestigd dat een werknemer recht heeft op het opnemen van vakantie (of het compenseren ervan), zelfs wanneer hij ziek is, tot maximaal 6 maanden na het ziektejaar.

Opbouw van vakantie tijdens ziekte: Het recht op opbouw van vakantiedagen tijdens ziekte is een fundamenteel recht dat wordt beschermd door zowel het EU-recht (zie de richtlijn 2003/88/EG) als door de interpretatie van het Nederlandse recht. Het recht op vakantie mag niet in de weg staan van de mogelijkheid om volledig hersteld terug te keren naar werk en er moet voldoende tijd en ruimte zijn om vakantie op te nemen zodra de werknemer dat kan doen.

3. Grondslag van de regel

De grondslag voor de verplichtingen die voortvloeien uit het Max-Planck-arrest is gelegen in de bescherming van de gezondheid en het welzijn van de werknemer. De verplichtingen die de werkgever heeft, zowel qua inspanning als aanzegging, zijn bedoeld om te zorgen dat de werknemer zijn recht op vakantie niet verliest door ziekte. De EU-richtlijn 2003/88/EG (in het bijzonder artikel 7) en de nationale wetgeving, waaronder de artikelen in het BW, vormen de juridische basis voor deze bescherming.

In dit kader heeft de Hoge Raad, geïnspireerd door Europese jurisprudentie zoals het Max-Planck-arrest, benadrukt dat vakantiedagen die tijdens ziekte zijn opgebouwd, niet vervallen en de werkgever verplicht is om inspanningen te leveren om de werknemer in staat te stellen zijn vakantie op te nemen, bijvoorbeeld door te zorgen voor vervanging of door de werknemer actief te wijzen op zijn rechten.

4. Conclusie

In het Nederlandse arbeidsrecht geldt op basis van het Max-Planck-arrest en de Europese richtlijn 2003/88/EG dat de inspannings- en aanzegverplichtingen van de werkgever ook van toepassing zijn op vakantie die is opgebouwd tijdens het jaar waarin langdurig ziekteverlof heeft plaatsgevonden. De werkgever moet inspanningen leveren om ervoor te zorgen dat de werknemer zijn vakantie niet verliest en moet de werknemer actief informeren over zijn rechten.

Het recht op vakantie wordt dus niet beperkt door ziekte, en de opbouw van vakantie gaat door tijdens ziekte. Het recht op vakantie kan alleen vervallen als de werknemer zijn vakantie niet opneemt binnen een redelijke termijn na herstel (meestal 6 maanden na het kalenderjaar waarin de vakantie werd opgebouwd), tenzij er uitzonderlijke omstandigheden zijn die het opnemen van vakantie belemmeren.

Laat me deze juridische vraag systematisch analyseren vanuit het perspectief van het Nederlandse arbeidsrecht en de Europese jurisprudentie.

De inspannings- en aanzegverplichting uit het Max-Planck arrest (HvJ EU 6 november 2018, C-684/16) zijn inderdaad ook van toepassing op vakantie opgebouwd tijdens het jaar waarin langdurig ziekteverlof ontstaat. Dit is gebaseerd op de volgende juridische grondslagen:

• Artikel 7 Arbeidstijdenrichtlijn 2003/88/EG

• Artikel 7:638 lid 1 en 2 BW (verplichting werkgever om werknemer in staat te stellen vakantie op te nemen)

• Artikel 7:640a BW (verval van wettelijke vakantiedagen)

Kernoverweging Max-Planck arrest:
De werkgever moet concreet en transparant zorgen dat de werknemer daadwerkelijk de mogelijkheid heeft om zijn jaarlijkse vakantie op te nemen. Dit geldt voor alle opgebouwde vakantierechten, ongeacht wanneer deze zijn opgebouwd.

Nederlandse implementatie:
De Hoge Raad heeft in het arrest van 21 februari 2020 (ECLI:NL:HR:2020:283) bevestigd dat de werkgever een actieve informatieplicht heeft ten aanzien van vakantierechten. Deze verplichting geldt ook voor werknemers die ziek zijn.

Specifiek voor zieke werknemers:

• Tijdens ziekte bouwt de werknemer regulier vakantie op (art. 7:634 BW)

• De re-integratieverplichtingen uit artikel 7:658a BW interfereren niet met deze vakantierechten

• De werkgever moet de zieke werknemer tijdig informeren over zijn vakantierechten en de vervaltermijn

• De werkgever moet de werknemer aansporen om vakantie op te nemen voor zover dit medisch verantwoord is

Praktische uitwerking:
De werkgever moet:

• De werknemer tijdig informeren over openstaande vakantiedagen

• Expliciet wijzen op het risico van verval

• Concrete mogelijkheden bieden om vakantie op te nemen

• Dit alles documenteren voor bewijsvoering

Deze interpretatie wordt ondersteund door:

• Het beschermingskarakter van het Europese vakantierecht

• De Nederlandse rechtspraak over de samenloop van ziekte en vakantie

• De literatuur (zie o.a. Roozendaal in TRA 2019/16)

Het doel hiervan is de effectieve uitoefening van het recht op jaarlijkse vakantie te waarborgen, ook voor werknemers die ziek zijn. De werkgever kan zich niet verschuilen achter het argument dat de werknemer ziek was en daarom geen vakantie kon opnemen.

Deze uitleg sluit aan bij de rechtsbeschermende functie van het vakantierecht en de Europese jurisprudentie over de effectieve werking van artikel 7 Arbeidstijdenrichtlijn.

Inleiding

Het arrest Max-Planck heeft in het Europese arbeidsrecht een belangrijke standaard gezet voor de bescherming van het recht op jaarlijkse vakantie. De werkgever heeft daarin een actieve rol gekregen om te voorkomen dat werknemers hun vakantie-aanspraken verliezen. Maar hoe verhoudt deze Europese standaard zich tot de Nederlandse situatie, met name wanneer een werknemer langdurig ziek is geworden?

Antwoord

Het antwoord op de vraag of de inspannings- en aanzegverplichting uit Max-Planck ook geldt voor vakantie die is opgebouwd tijdens een jaar waarin langdurig ziekteverlof is ontstaan, is in Nederland niet eenduidig te beantwoorden.

Argumenten voor toepassing

• Europees recht prevaleert: Het arrest Max-Planck is een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het Europese recht heeft in beginsel directe werking in de Nederlandse rechtsorde. Dit betekent dat Nederlandse rechters en werkgevers zich aan de uitspraken van het Hof moeten houden.

• Doel van de richtlijn: Het doel van de Europese richtlijn waar het arrest Max-Planck op gebaseerd is, is om ervoor te zorgen dat werknemers daadwerkelijk van hun recht op vakantie gebruik kunnen maken. Deze doelstelling geldt ook voor werknemers die langdurig ziek zijn.

• Fraport-arrest: Het Hof van Justitie heeft in het Fraport-arrest bevestigd dat de inspannings- en aanzegverplichting ook geldt voor vakantie die is opgebouwd in het jaar waarin de werknemer (langdurig) ziek wordt.

Argumenten tegen toepassing

• Nederlandse wetgeving: Het Nederlandse arbeidsrecht kent specifieke regels voor ziekteverlof. Deze regels kunnen in sommige gevallen afwijken van de Europese regels.

• Praktische uitvoerbaarheid: Voor werkgevers kan het lastig zijn om tijdens langdurig ziekteverlof van een werknemer de inspannings- en aanzegverplichting na te komen.

Conclusie

Hoewel het arrest Fraport een sterke aanwijzing is dat de inspannings- en aanzegverplichting ook geldt voor vakantie die tijdens ziekteverlof is opgebouwd, is de situatie in Nederland niet helemaal duidelijk. De Nederlandse rechter zal in concrete gevallen moeten beoordelen of en in hoeverre de Europese regels moeten worden toegepast.

Waarop het antwoord is gebaseerd

Het antwoord is gebaseerd op:

• Het arrest Max-Planck

• Het arrest Fraport

• De Nederlandse wetgeving op het gebied van arbeidsrecht

• De doelstelling van de Europese richtlijn

• De jurisprudentie van de Nederlandse rechter

Advies

Het is raadzaam om in individuele gevallen juridisch advies in te winnen, omdat de situatie per geval kan verschillen.

Disclaimer

Deze informatie is bedoeld als algemene informatie en vormt geen juridisch advies. Voor persoonlijk advies dient u contact op te nemen met een jurist.

Toelichting voor juristen:

De toepassing van het Max-Planck-arrest in Nederlandse ziekteverlof-situaties is een complex vraagstuk dat nog steeds in ontwikkeling is. Het is belangrijk om de jurisprudentie van de Nederlandse rechter nauwlettend te volgen om de laatste ontwikkelingen op dit gebied bij te houden.

Mogelijke discussiepunten:

• De reikwijdte van de inspanningsverplichting tijdens ziekteverlof

• De vorm waarin de aanzegplicht moet worden vervuld

• De gevolgen van niet-naleving van de inspannings- en aanzegverplichting

Aanvullende onderwerpen:

• De verhouding tussen het Europese recht en het nationale recht

• De rol van de werkgever bij de bescherming van het recht op vakantie

• De positie van de werknemer bij langdurig ziekteverlof

Door deze aspecten te analyseren, kunnen juristen hun cliënten beter adviseren in zaken die betrekking hebben op het recht op vakantie en ziekteverlof.

De inspannings- en aanzegverplichting uit het arrest Max-Planck (HvJ EU, 6 november 2018, C-684/16) heeft betrekking op de verplichtingen van werkgevers om actief te onderzoeken of een werknemer die langdurig ziek is, in staat is om terug te keren naar het werk, en om de werknemer hierover tijdig te informeren. Deze verplichtingen zijn gebaseerd op de Europese Richtlijn 2003/88/EG (Arbeidstijdenrichtlijn) en zijn in Nederland geïmplementeerd in de Wet arbeidsongeschiktheid (WAO) en de Wet verbetering poortwachter.

Toepassing op vakantiedagen tijdens langdurig ziekteverlof

In het Nederlandse arbeidsrecht is het uitgangspunt dat een werknemer tijdens ziekte recht blijft houden op het opbouwen van vakantiedagen, zoals bepaald in artikel 7:634 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Dit betekent dat vakantiedagen die zijn opgebouwd tijdens een periode van langdurige ziekte, in principe behouden blijven.

De inspanningsverplichting uit het Max-Planck-arrest kan ook van toepassing zijn op vakantiedagen die tijdens ziekte zijn opgebouwd. De werkgever moet namelijk actief onderzoeken of de werknemer in staat is om vakantie op te nemen, bijvoorbeeld als onderdeel van een re-integratietraject. Dit sluit aan bij de algemene verplichting om de werknemer te ondersteunen bij het hervatten van werkzaamheden.

De aanzegverplichting houdt in dat de werkgever de werknemer tijdig moet informeren over het recht op vakantie en de mogelijkheid om deze op te nemen. Dit geldt ook voor vakantiedagen die tijdens ziekte zijn opgebouwd. Als de werkgever niet tijdig aan deze verplichting voldoet, kan dit leiden tot een schending van de rechten van de werknemer.

Juridische basis

Het antwoord is gebaseerd op:

• Het Max-Planck-arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU), waarin de inspannings- en aanzegverplichting zijn vastgesteld.

• De Wet arbeidsongeschiktheid en de Wet verbetering poortwachter, waarin de verplichtingen van werkgevers bij langdurige ziekte zijn geregeld.

• Artikel 7:634 BW, waarin het recht op vakantiedagen tijdens ziekte is vastgelegd.

• De Arbeidstijdenrichtlijn (2003/88/EG), die de basis vormt voor het recht op vakantie in de EU.

Conclusie

Ja, de inspannings- en aanzegverplichting uit het Max-Planck-arrest zijn ook van toepassing op vakantiedagen die zijn opgebouwd tijdens het jaar waarin langdurig ziekteverlof is ontstaan. De werkgever moet actief onderzoeken of de werknemer in staat is om vakantie op te nemen en de werknemer hierover tijdig informeren. Dit is gebaseerd op Europees en Nederlands arbeidsrecht, waaronder het Max-Planck-arrest, de Arbeidstijdenrichtlijn en de Nederlandse wetgeving.