Strafrecht
De resultaten van mei 2024
Waardering ChatGPT 4 – nog niet beoordeeld
Waardering ChatGPT 3.5 – nog niet beoordeeld
Casus
Geldt in het Nederlandse strafrecht de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd? Wat is de grondslag voor die regel en wat zijn de vijf relevante uitspraken hierbij? Wat is op dit gebied de belangrijkste juridische literatuur? Het antwoord is bedoeld voor juristen.
Het antwoord van ChatGPT 4
In het Nederlandse strafrecht geldt inderdaad een door de Hoge Raad ontwikkelde regel die betrekking heeft op het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel na een veroordeling wegens witwassen. Deze regel houdt in dat bij de berekening van het te ontnemen voordeel een abstracte methode kan worden toegepast. Deze methode gaat uit van het principe dat het voordeel dat wordt ontnomen gelijkstaat aan het totale bedrag van het witgewassen geld, tenzij de veroordeelde aannemelijk kan maken dat een deel van dit bedrag niet illegaal verkregen is.
Grondslag voor de regel
De grondslag van deze regel is gebaseerd op het streven naar effectieve bestrijding van witwassen. Het idee hierachter is dat witwassen de integriteit van het financiële systeem ondermijnt en illegale activiteiten faciliteert. Door de ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel te baseren op het gehele witgewassen bedrag, wordt het voor de veroordeelde moeilijker gemaakt om de opbrengsten van zijn misdrijven te behouden.
Vijf relevante uitspraken
Enkele belangrijke uitspraken van de Hoge Raad op dit gebied, die de toepassing van deze regel illustreren of verduidelijken, zijn:
HR 26 oktober 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM4440 – In deze zaak werd bepaald dat het voordeel dat wordt ontnomen bij witwassen gelijk kan worden gesteld aan de waarde van de witgewassen voorwerpen.
HR 17 januari 2012, ECLI:NL:HR:2012:BU6552 – Deze uitspraak verduidelijkte dat het niet nodig is om een specifiek delict aan te wijzen waaruit het voordeel direct afkomstig is.
HR 1 juli 2014, ECLI:NL:HR:2014:1496 – Hierin werd gesteld dat voor het vaststellen van het wederrechtelijk verkregen voordeel een redelijke schatting voldoende is, gebaseerd op beschikbare feitelijke gegevens.
HR 28 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1316 – Deze uitspraak benadrukte de noodzaak dat de rechter moet motiveren waarom hij de abstracte berekeningsmethode toepast.
HR 3 oktober 2017, ECLI:NL:HR:2017:2562 – Het betrof hier een verduidelijking van hoe om te gaan met het bewijs dat een deel van het witgewassen bedrag mogelijk een legale herkomst had.
Belangrijkste juridische literatuur
Op het gebied van ontneming van voordeel na witwassen zijn diverse juridische publicaties van belang. Vooral commentaren en analyses van bovengenoemde uitspraken zijn relevant. Specifieke literatuur die vaak wordt aangehaald, omvat:
“Tekst & Commentaar Strafrecht” waarin de wetsartikelen en jurisprudentie uitvoerig worden becommentarieerd.
“Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel” door diverse auteurs, een standaardwerk dat dieper ingaat op de procedure van ontneming.
Artikelen en annotaties in juridische tijdschriften zoals Nederlands Juristenblad (NJB) en Delikt en Delinkwent die specifiek op deze thematiek focussen.
Deze bronnen bieden een diepgaand inzicht in de theoretische en praktische aspecten van de ontnemingsmaatregel na veroordeling voor witwassen, en zijn essentieel voor juristen die zich in dit veld specialiseren.
Het antwoord van ChatGPT 3.5
Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, zelfs als er een abstracte berekeningsmethode wordt gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht, dat bepaalt dat de rechter het wederrechtelijk verkregen voordeel kan ontnemen.
De Hoge Raad heeft in diverse uitspraken deze regel verder uitgewerkt. Vijf relevante uitspraken hierbij zijn:
HR 15 mei 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW5583 – In deze uitspraak heeft de Hoge Raad geoordeeld dat bij de schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel een redelijke schatting moet worden gemaakt van het bedrag waarop het voordeel kan worden geschat.
HR 5 juli 2016, ECLI:NL:HR:2016:1310 – De Hoge Raad heeft in deze uitspraak bepaald dat het wederrechtelijk verkregen voordeel uit witwassen ook kan worden ontnomen als het voordeel niet concreet is aangetoond, maar slechts op een abstracte wijze kan worden berekend.
HR 22 januari 2019, ECLI:NL:HR:2019:64 – In deze uitspraak heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de vaststelling van het wederrechtelijk verkregen voordeel ook kan plaatsvinden aan de hand van een schatting, mits deze schatting voldoende is onderbouwd.
HR 15 oktober 2019, ECLI:NL:HR:2019:1579 – De Hoge Raad heeft in deze uitspraak bevestigd dat ook bij abstracte berekeningsmethoden voor het vaststellen van het wederrechtelijk verkregen voordeel uit witwassen de rechter gehouden is tot een deugdelijke motivering.
HR 14 januari 2020, ECLI:NL:HR:2020:42 – In deze uitspraak heeft de Hoge Raad benadrukt dat de motivering van de schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel uit witwassen voldoende specifiek en begrijpelijk moet zijn.
Belangrijke juridische literatuur op dit gebied omvat onder andere werken van juristen zoals Prof. mr. J.W.H. (Joost) Verbaan en Prof. mr. H.J.B. (Henk) Sackers. Daarnaast zijn ook artikelen in juridische tijdschriften zoals het Nederlands Juristenblad en Delikt en Delinkwent relevant voor verdere verdieping in dit onderwerp.
50% korting op SDU-content voor sociaal advocaten
Uitgeverij SDU komt met een uniek aanbod voor sociaal advocaten: wie via de Praktizijns-Sociëteit een abonnement op Rechtsorde afsluit tegen een sterk gereduceerd tarief, krijgt tijdelijk tot 30 september 50% korting op alle juridische content van SDU. Dit aanbod geldt voor alle sociaal advocaten die deelnemen Lees meer
Advertentie