Strafrecht
De resultaten van juli 2024
Waardering ChatGPT 4 – nog niet beoordeeld
Waardering ChatGPT 3.5 – nog niet beoordeeld
Casus
Geldt in het Nederlandse strafrecht de door de Hoge Raad ontwikkelde regel over het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, als er een abstracte berekeningsmethode is gehanteerd? Wat is de grondslag voor die regel? Het antwoord is bedoeld voor juristen.
Het antwoord van ChatGPT 4
Ja, in het Nederlandse strafrecht is de toepassing van een abstracte berekeningsmethode voor het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen inderdaad door de Hoge Raad ondersteund. Deze benadering wordt gebruikt wanneer direct bewijs van het precieze bedrag van het wederrechtelijk verkregen voordeel ontbreekt of moeilijk te verkrijgen is. Hieronder wordt uitgelegd op welke grondslagen deze regel is gebaseerd.
Juridische Grondslagen
Artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht (Sr):
Dit artikel biedt de juridische basis voor het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel. De wet stelt dat na een veroordeling, de rechter kan bevelen dat de veroordeelde een som geld betaalt aan de staat, gelijk aan het geschatte voordeel dat hij heeft verkregen door middel van of uit de baten van het strafbare feit.
Jurisprudentie van de Hoge Raad:
De Hoge Raad heeft in zijn jurisprudentie ruimte gelaten voor het gebruik van schattingsmethoden bij de bepaling van het wederrechtelijk verkregen voordeel, vooral in zaken waar de directe berekening van dit voordeel complex of onpraktisch is. Bij witwaszaken, waar geldstromen vaak opzettelijk worden verhuld, kan een exacte berekening buitengewoon moeilijk zijn.
Toepassing in Witwaszaken
Abstracte Berekeningsmethode:
In zaken van witwassen, waarbij de oorsprong en omvang van de middelen vaak ondoorzichtig zijn, staat de rechterlijke macht het gebruik van een abstracte berekeningsmethode toe om de omvang van het wederrechtelijk verkregen voordeel te schatten. Dit kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op levensstijl, kasopstellingen of vergelijking van bekende legitieme inkomsten met uitgaven.
Praktische Noodzaak:
De toepassing van een abstracte methode wordt vaak gerechtvaardigd door de praktische noodzaak om effectieve rechtshandhaving te garanderen in het licht van de uitdagingen bij het traceren van illegale geldstromen in witwaspraktijken.
Rechtvaardiging en Beperkingen
Proportionaliteit en Redelijkheid:
Hoewel abstracte berekeningen zijn toegestaan, moeten deze nog steeds voldoen aan de beginselen van proportionaliteit en redelijkheid. De schattingen moeten een duidelijke en logische link hebben met het bewezen strafbare feit en mogen niet willekeurig zijn.
Rechtszekerheid:
De Hoge Raad benadrukt dat de rechten van de verdediging gerespecteerd moeten worden, inclusief het recht om de berekeningsmethode aan te vechten en bewijs aan te dragen dat de schattingen mogelijk onjuist zijn.
In conclusie, de door de Hoge Raad ontwikkelde regel voor het gebruik van een abstracte berekeningsmethode in witwaszaken binnen het Nederlandse strafrecht heeft een stevige basis in zowel wetgeving als jurisprudentie, en dient als een essentieel instrument voor de effectieve aanpak van witwassen.
Het antwoord van ChatGPT 3.5
Ja, in het Nederlandse strafrecht geldt de regel die door de Hoge Raad is ontwikkeld met betrekking tot het ontnemen van voordeel na een veroordeling wegens witwassen, zelfs als daarbij een abstracte berekeningsmethode wordt gehanteerd. Deze regel is gebaseerd op de volgende grondslagen:
- Wetboek van Strafrecht (Sr)
Artikel 36e Sr: Dit artikel regelt de mogelijkheid tot het opleggen van de maatregel van ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel. De Hoge Raad heeft bepaald dat dit artikel ruimte biedt voor de rechter om bij witwassen een abstracte berekeningsmethode toe te passen om het voordeel vast te stellen dat is verkregen door middel van het witwassen.
- Hoge Raad jurisprudentie
Abstracte berekeningsmethode: De Hoge Raad heeft in diverse arresten bepaald dat bij witwassen vaak geen precieze berekening van het voordeel nodig is, maar dat een schatting volstaat op basis van de omstandigheden van het geval. Dit kan een abstracte methode inhouden, zoals het vaststellen van het voordeel op basis van transacties die zonder legale grondslag zijn verricht.
Doelmatigheid en rechtvaardigheid: De Hoge Raad heeft deze benadering ontwikkeld om de doelmatigheid van de ontnemingsmaatregel te waarborgen, zodat ook bij complexe strafzaken zoals witwassen effectief kan worden opgetreden tegen crimineel verkregen voordeel. Tegelijkertijd waarborgt dit de rechtvaardigheid door een passende sanctie op te leggen die in verhouding staat tot de gepleegde feiten.
- Internationale verplichtingen
Internationale context: Nederlandse regelgeving en jurisprudentie met betrekking tot witwassen zijn mede gevormd door internationale verplichtingen, zoals verdragen en richtlijnen van de Europese Unie, die streven naar effectieve maatregelen tegen witwassen en de financiering van terrorisme.
Conclusie
De regel dat bij veroordeling wegens witwassen een abstracte berekeningsmethode kan worden toegepast voor het vaststellen van het ontnemingsbedrag, is goed verankerd in het Nederlandse strafrecht. Deze regel biedt de rechter de mogelijkheid om op basis van schattingen en indicaties het voordeel vast te stellen dat de veroordeelde heeft behaald door middel van witwassen. Dit gebeurt op grond van artikel 36e Sr en de ontwikkelde jurisprudentie van de Hoge Raad, die de praktische uitvoering van de ontnemingsmaatregel in overeenstemming brengt met de complexiteit van witwaszaken en de behoefte aan effectieve bestrijding van crimineel verkregen voordeel.
De VSAN is er voor de sociale advocatuur
De VSAN fungeert als spreekbuis van sociaal advocaten bij media en politiek en behartigt hun belangen bij ketenpartners als de NOvA, de Raad voor Rechtsbijstand, het ministerie van justitie. De VSAN heeft de afgelopen jaren actief gelobbyd bij de politiek voor een noodzakelijke verhoging van vergoedingen en kaartte misstanden Lees meer
Advertentie