Erfrecht
De resultaten van augustus 2024
Waardering ChatGPT 4o – nog niet beoordeeld
Waardering ChatGPT 4o mini – nog niet beoordeeld
Casus
Heeft de verhuurder, wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten, op grond van het Nederlandse recht wel aanspraak op de wettelijke rente? Wat is hiervoor de grondslag? Het antwoord is bedoeld voor juristen.
Het antwoord van ChatGPT 4o
Ja, een verhuurder wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten, heeft op grond van het Nederlandse recht wel aanspraak op de wettelijke rente. Dit is gebaseerd op de scheiding tussen contractuele rente en wettelijke rente in het Nederlandse rechtssysteem.
Grondslag en Toelichting
- Oneerlijke Bedingen in Algemene Voorwaarden
Volgens artikel 6:233 sub a van het Burgerlijk Wetboek (BW) kunnen bedingen in algemene voorwaarden die onredelijk bezwarend zijn, vernietigbaar worden verklaard. De Europese Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, geïmplementeerd in het Nederlandse recht, bepaalt dat dergelijke bedingen niet bindend zijn voor de consument. Indien een rentebeding als oneerlijk wordt aangemerkt, betekent dit dat de specifieke contractuele rente niet afdwingbaar is.
- Wettelijke Rente
Wanneer een contractueel rentebeding als oneerlijk en dus nietig wordt beschouwd, blijft de verhuurder wel aanspraak maken op de wettelijke rente. De wettelijke rente is geregeld in artikel 6:119 BW (voor niet-handelstransacties) en artikel 6:119a BW (voor handelstransacties).
- Artikel 6:119 BW: Dit artikel regelt de rentevergoeding bij vertraging in de voldoening van een geldsom. Het bepaalt dat de schuldenaar bij vertraging in de betaling van een geldsom de wettelijke rente verschuldigd is.
Artikel 6:119a BW: Dit artikel regelt de rentevergoeding bij handelstransacties. Het bepaalt dat de schuldenaar bij handelstransacties, waarbij ten minste één partij een onderneming is, de wettelijke handelsrente verschuldigd is.
- Jurisprudentie en Praktische Toepassing
- HR 21 juni 1991, ECLI:NL:HR:1991
(Saladin/HBU): De Hoge Raad heeft in dit arrest aangegeven dat algemene voorwaarden die onredelijk bezwarend zijn, kunnen worden vernietigd. Dit geldt ook voor rentebedingen die als oneerlijk worden aangemerkt. - HR 13 maart 1981, NJ 1981, 635 (Securicor): De Hoge Raad heeft bevestigd dat als een contractueel beding nietig is, dit niet betekent dat er geen rente verschuldigd is. In plaats daarvan geldt de wettelijke rente.
Conclusie
Indien een rentebeding in de algemene voorwaarden van een verhuurder als oneerlijk wordt beschouwd en dus nietig wordt verklaard, blijft de verhuurder nog steeds aanspraak maken op de wettelijke rente op grond van artikel 6:119 BW of artikel 6:119a BW. De grondslag voor deze aanspraak is dat de vernietiging van een oneerlijk beding niet de wettelijke rechten van de schuldeiser, zoals het recht op wettelijke rente bij verzuim, tenietdoet. Dit scheidt de afdwingbaarheid van contractuele bedingen van de wettelijke rechten die voortvloeien uit verzuim in de nakoming van betalingsverplichtingen.
Het antwoord van ChatGPT 4o mini
Op basis van het Nederlandse recht heeft een verhuurder wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten doorgaans geen recht op de wettelijke rente als het beding als oneerlijk wordt aangemerkt. De grondslag voor deze conclusie ligt in het consumentenrecht en de bescherming tegen oneerlijke contractuele bepalingen.
Relevante Grondslagen en Jurisprudentie
- ** Europese Richtlijnen en Nederlandse Wetgeving:
- Richtlijn 93/13/EEG (Consumentenrichtlijn): Deze Europese richtlijn biedt bescherming tegen oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten. Artikel 6 van de richtlijn bepaalt dat oneerlijke bedingen niet bindend zijn voor de consument. De richtlijn is geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving en heeft invloed op hoe contractuele bedingen worden beoordeeld.
- Wet van 20 november 2012 tot wijziging van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek (implementatie van Richtlijn 2011/83/EU): Deze wet voegt bepalingen toe aan het Nederlandse recht die voortvloeien uit Europese richtlijnen over consumentenbescherming. Het versterkt de bescherming tegen oneerlijke bedingen.
- ** Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek (BW):
- Artikel 6:237 BW: Dit artikel bepaalt dat een beding in algemene voorwaarden dat in strijd is met de redelijkheid en billijkheid en dat een aanzienlijk onevenwicht creëert in de rechten en plichten van partijen, als oneerlijk kan worden beschouwd en derhalve nietig is. Dit geldt ook voor bedingen die betrekking hebben op rente en kosten.
Artikel 6:233 BW: Dit artikel bevat de bepalingen over de nietigheid van oneerlijke bedingen. Indien een beding als oneerlijk wordt beschouwd, kan het door de rechter worden vernietigd. Dit kan ook gevolgen hebben voor de aanspraak op rente als het beding dat een oneerlijke rente regelt, nietig wordt verklaard.
- ** Jurisprudentie:
- HR 4 november 2005, ECLI:NL:HR:2005
(Rentebeding in algemene voorwaarden): In deze zaak heeft de Hoge Raad geoordeeld over de werking van oneerlijke bedingen. Als een beding in algemene voorwaarden oneerlijk is, kan het niet ten nadele van de consument worden ingeroepen. Dit betekent dat een oneerlijk rentebeding niet kan worden gehandhaafd. - HR 15 februari 2013, ECLI:NL:HR:2013
(Consumentenrechtelijke bescherming): De Hoge Raad heeft bevestigd dat oneerlijke bedingen in algemene voorwaarden niet mogen worden toegepast. Dit sluit in dat indien een rentebeding als oneerlijk wordt aangemerkt, het recht op wettelijke rente kan worden aangetast of uitgesloten.
Toepassing op de Wettelijke Rente
Als het rentebeding in de algemene voorwaarden van een verhuurder als oneerlijk wordt aangemerkt, kan de verhuurder geen aanspraak maken op de rente zoals deze in het beding is vastgesteld. De wettelijke rente, zoals geregeld in artikel 6:119 BW, kan echter nog steeds van toepassing zijn, mits het contractuele beding dat oneerlijk wordt bevonden, niet het recht op wettelijke rente uitsluit. De wettelijke rente blijft een basisrecht dat niet afhankelijk is van de contractuele bepalingen, mits deze bepalingen niet in strijd zijn met de beschermende wetgeving.
Conclusie
Een verhuurder wiens algemene voorwaarden een ‘oneerlijk’ rentebeding bevatten, kan op grond van het Nederlandse recht geen aanspraak maken op de rente zoals die in het oneerlijke beding is vastgesteld. De grondslag voor deze conclusie ligt in de bescherming tegen oneerlijke contractuele bedingen zoals geregeld in het Burgerlijk Wetboek en de relevante Europese richtlijnen. De wettelijke rente kan echter nog steeds verschuldigd zijn als het oneerlijke beding wordt uitgesloten en de wettelijke rente aan de orde is volgens de wet.
Praktizijn lanceert marktplaats voor juridische boeken
Op de website van de Praktizijn staat sinds vandaag de markplaats voor juridische boeken. Leden van de Praktizijn kunnen hier oudere edities van juridische boeken aanbieden en aanvragen. De marktplaats brengt aanvrager en aanbieder bij elkaar. De Praktizijn zelf heeft geen bemoeienis met het aanbod Lees meer
Advertentie