Verbintenissenrecht

De resultaten van oktober 2024

Waardering ChatGPT 4o – ****

Waardering ChatGPT 4o mini – ***

Waardering Claude – nog niet beoordeeld

Waardering Gemini – nog niet beoordeeld

Casus

Nieuwe casusvraag:
Is het overeenkomen van een opzegtermijn, conform het Nederlandse verbintenissenrecht,  in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument mogelijk? Op grond waarvan is dit eventueel mogelijk? Het antwoord is bedoeld voor een jurist.

Oude casusvraag:
Is het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument mogelijk?

Ons antwoord:
Het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument is mogelijk, zij het dat deze in beginsel is gemaximeerd tot één maand. (Bb 2023/21: Opzegrechten voor de consument: met of zonder opzegtermijn?)

Het antwoord van ChatGPT 4o

Ja, het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument is mogelijk onder het Nederlandse verbintenissenrecht, maar de opzegtermijn moet voldoen aan bepaalde wettelijke normen die de consument beschermen tegen onredelijk bezwarende bedingen. De grondslag hiervoor ligt zowel in het Burgerlijk Wetboek (BW) als in de Wet Kinderopvang, aangevuld door specifieke richtlijnen omtrent consumentenbescherming.

Grondslag en context

  • Contractsvrijheid en algemene voorwaarden:
    In het Nederlandse verbintenissenrecht geldt het principe van contractsvrijheid, wat betekent dat partijen in beginsel vrij zijn om de voorwaarden van een overeenkomst, zoals een opzegtermijn, overeen te komen. Dit geldt ook voor overeenkomsten tot kinderopvang. Bij consumentenovereenkomsten, zoals een kinderopvangovereenkomst met ouders, is deze vrijheid echter beperkt door wettelijke regels ter bescherming van de consument. Dit vloeit met name voort uit de bepalingen over oneerlijke bedingen in artikel 6:233 sub a BW, in combinatie met de richtlijnen van de Richtlijn 93/13/EEG (betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten).
  • Redelijke opzegtermijn:
    Het overeenkomen van een opzegtermijn is op zichzelf toegestaan, maar die termijn moet redelijk zijn om niet als onredelijk bezwarend te worden beschouwd. Dit betekent dat een opzegtermijn voldoende moet aansluiten bij de aard van de overeenkomst en de belangen van de consument. Artikel 6:237 sub h BW vermeldt dat een beding dat de consument verplicht tot een onredelijk lange opzegtermijn vernietigbaar kan zijn. Voor kinderopvang geldt dat een opzegtermijn van een maand vaak redelijk wordt geacht, maar een aanzienlijk langere opzegtermijn kan als onredelijk worden gezien, afhankelijk van de omstandigheden.
  • Specifieke regelingen in de kinderopvangsector:
    In de kinderopvangsector is verder het Besluit kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen relevant, dat bepaalde verplichtingen oplegt aan kinderopvangorganisaties, waaronder verplichtingen met betrekking tot contracten met ouders. Dit besluit schrijft geen specifieke opzegtermijnen voor, maar in de praktijk worden vaak opzegtermijnen van een maand gehanteerd, wat redelijk wordt geacht voor zowel ouders als aanbieders. In sommige gevallen kunnen kinderopvangorganisaties algemene voorwaarden hanteren die zijn opgesteld in overleg met consumentenorganisaties en daarom als redelijk en evenwichtig worden beschouwd. Dit geldt bijvoorbeeld voor de modelovereenkomsten die zijn opgesteld door de Brancheorganisatie Kinderopvang, die meestal uitgaan van een opzegtermijn van een maand.
  • Toetsing op grond van oneerlijkheid:
    Bij geschillen over de redelijkheid van een opzegtermijn zal een rechter de redelijkheid van het beding toetsen op grond van artikel 6:233 BW en de Richtlijn 93/13/EEG. Hierbij wordt gekeken naar de duidelijkheid en begrijpelijkheid van het beding, de evenwichtigheid van de rechten en plichten van de partijen, en of er sprake is van een aanzienlijke onevenwichtigheid ten nadele van de consument. De zwarte en grijze lijst van onredelijke bedingen uit de Nederlandse wetgeving kan hierbij als leidraad dienen. Hoewel een lange opzegtermijn niet expliciet op de zwarte lijst staat, kan een rechter een lange opzegtermijn vernietigen als deze onevenredig nadelig is voor de consument.

Conclusie
Het is mogelijk om een opzegtermijn overeen te komen in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument, mits deze opzegtermijn redelijk is en voldoet aan de normen voor consumentenbescherming zoals vastgelegd in artikel 6:233 sub a BW en de Richtlijn 93/13/EEG. Een opzegtermijn van een maand wordt in de praktijk vaak als redelijk beschouwd, maar een aanzienlijk langere termijn zou kunnen worden aangemerkt als onredelijk bezwarend, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. De rechter kan op basis van de redelijkheid en billijkheid en de evenwichtigheid van het beding de opzegtermijn toetsen en zo nodig vernietigen.

Het antwoord van ChatGPT 4o mini

Ja, het is mogelijk om een opzegtermijn overeen te komen in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument conform het Nederlandse verbintenissenrecht. Er zijn echter specifieke regels en overwegingen waarmee rekening moet worden gehouden, gezien de beschermende werking van de wet voor consumenten.

Grondslagen en overwegingen

  • Consumentenrecht:
    De overeenkomst tot kinderopvang valt onder de Wet op de Consumentenkoop en de Wet op de Oneerlijke Handelspraktijken. Deze wetten zijn ontworpen om consumenten te beschermen en vereisen transparante en eerlijke voorwaarden.
  • Vrijheid van contract:
    Volgens artikel 6:213 BW heeft elke partij de vrijheid om afspraken te maken binnen de grenzen van de wet en de openbare orde. Dit betekent dat partijen in principe vrij zijn om een opzegtermijn overeen te komen, zolang deze afspraken niet onredelijk zijn of in strijd met de wet.
  • Redelijkheid en billijkheid:
    Artikel 6:248 BW legt de basis voor de redelijkheid en billijkheid in overeenkomsten. Een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang moet redelijk zijn. Dit betekent dat de opzegtermijn niet onredelijk lang mag zijn en dat de consument voldoende tijd moet krijgen om de overeenkomst te beëindigen. Dit is van belang, omdat het welzijn van het kind ook op het spel staat en de consument niet onredelijk beperkt mag worden in zijn mogelijkheden.
  • Specifieke regelgeving voor kinderopvang:
    De Wet Kinderopvang en het Besluit kinderopvang bevatten specifieke bepalingen met betrekking tot overeenkomsten voor kinderopvang. Hierin kan ook informatie staan over opzegtermijnen. In de praktijk moeten ouders bij de kinderopvang altijd geïnformeerd worden over hun rechten en plichten, waaronder de opzegtermijnen.
  • Informatieplicht:
    De kinderopvangorganisatie is verplicht om de consument (ouder) goed te informeren over de voorwaarden van de overeenkomst, inclusief eventuele opzegtermijnen. Dit is vastgelegd in de Wet op de Consumentenbescherming en de Wet op de Oneerlijke Handelspraktijken.
  • Consumentenbescherming bij opzegging:
    Indien een consument besluit om de overeenkomst te beëindigen, moet dit op een transparante en redelijke manier gebeuren. De opzegtermijn moet in overeenstemming zijn met wat gebruikelijk is in de sector en de consument moet niet voor verrassingen komen te staan.

Conclusie
Het is mogelijk om een opzegtermijn overeen te komen in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument volgens het Nederlandse verbintenissenrecht. Dit is gebaseerd op de vrijheid van contract (artikel 6:213 BW), de eisen van redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 BW), en de specifieke regels van de Wet Kinderopvang en de consumentenwetgeving. Belangrijk is dat de opzegtermijn redelijk is en de consument goed geïnformeerd wordt over zijn rechten en plichten.

Het antwoord van Claude

Het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument is in principe mogelijk binnen het Nederlandse verbintenissenrecht, maar er zijn belangrijke juridische kaders en beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden. Hieronder volgt een analyse van de relevante juridische grondslagen en overwegingen:

Algemeen verbintenissenrecht

  • Contractsvrijheid (art. 6:248 lid 1 BW): Partijen zijn in beginsel vrij om de inhoud van hun overeenkomst te bepalen, inclusief opzegtermijnen.
  • Redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 lid 2 BW): Een tussen partijen geldende regel is niet van toepassing voor zover dit in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.

Specifieke wetgeving kinderopvang

  • Wet kinderopvang: Deze wet bevat geen specifieke bepalingen over opzegtermijnen in overeenkomsten met consumenten.
  • Besluit kwaliteit kinderopvang: Ook hier zijn geen specifieke regels over opzegtermijnen opgenomen.

Consumentenbescherming

  • Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, geïmplementeerd in afdeling 6.5.3 BW (art. 6:231-247 BW).
  • Art. 6:237 sub l BW (grijze lijst): Een beding dat de consument verplicht de overeenkomst langer dan een jaar in stand te houden, wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn.

Jurisprudentie

  • HR 29 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:769 (prejudiciële vragen over opzegtermijnen in energieleveringsovereenkomsten): De Hoge Raad oordeelde dat een opzegtermijn van 30 dagen in een consumentenovereenkomst voor onbepaalde tijd in beginsel redelijk is.

Branchespecifieke regelgeving

  • De Brancheorganisatie Kinderopvang heeft algemene voorwaarden opgesteld die door veel kinderopvangorganisaties worden gehanteerd. Deze voorwaarden bevatten bepalingen over opzegging en opzegtermijnen.

Grondslag voor het overeenkomen van een opzegtermijn
Op basis van bovenstaande analyse kan worden geconcludeerd dat het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument mogelijk is, primair op grond van de volgende overwegingen:

  • Contractsvrijheid: Partijen hebben in beginsel de vrijheid om opzegtermijnen overeen te komen.
  • Afwezigheid van specifiek verbod: Er is geen wettelijke bepaling die het overeenkomen van opzegtermijnen in kinderopvangovereenkomsten expliciet verbiedt.
  • Redelijke termijn: Zolang de overeengekomen opzegtermijn redelijk is, zal deze in principe stand houden. De jurisprudentie over energieleveringsovereenkomsten biedt hiervoor een indicatie.
  • Branchegebruik: Het feit dat de brancheorganisatie opzegtermijnen heeft opgenomen in haar algemene voorwaarden, ondersteunt de acceptatie van dergelijke bedingen in de sector.

Beperkingen en aandachtspunten
Bij het overeenkomen van opzegtermijnen moeten kinderopvangorganisaties rekening houden met de volgende beperkingen:

  • Duur: Een opzegtermijn die de overeenkomst effectief langer dan een jaar in stand houdt, wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn (art. 6:237 sub l BW).
  • Redelijkheid: De opzegtermijn moet redelijk zijn in het licht van de aard en duur van de dienstverlening. Een te lange opzegtermijn kan als onredelijk bezwarend worden aangemerkt.
  • Wederkerigheid: De opzegtermijn moet in beginsel voor beide partijen gelden om niet als onredelijk bezwarend te worden beschouwd.
  • Transparantie: De opzegtermijn moet duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd in de overeenkomst of algemene voorwaarden.
  • Bijzondere omstandigheden: Er moet ruimte zijn voor afwijking van de opzegtermijn in geval van bijzondere omstandigheden (bijvoorbeeld bij verhuizing of werkloosheid van de ouders).

Conclusie
Het overeenkomen van een opzegtermijn in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument is mogelijk op grond van de contractsvrijheid, mits deze termijn voldoet aan de eisen van redelijkheid en billijkheid en niet in strijd is met de consumentenbeschermende bepalingen uit het BW. De concrete invulling van wat als een redelijke opzegtermijn wordt beschouwd, zal afhangen van de specifieke omstandigheden van het geval en de heersende opvattingen in de branche. Kinderopvangorganisaties doen er verstandig aan om hun opzegtermijnen regelmatig te toetsen aan de actuele juridische kaders en maatschappelijke opvattingen.

Het antwoord van Gemini

Ja, het is mogelijk om in een overeenkomst tot kinderopvang met een consument een opzegtermijn op te nemen. Dit is in lijn met de Nederlandse wetgeving, met name het Burgerlijk Wetboek (BW).

De juridische basis hiervoor is tweeledig:

  1. Overeenkomsten van opdracht: Een overeenkomst tot kinderopvang valt onder de categorie overeenkomsten van opdracht (artikel 7:400 BW). Hoewel de opdrachtgever (in dit geval de ouder) in beginsel de overeenkomst te allen tijde kan beëindigen, is het mogelijk om een opzegtermijn overeen te komen. Dit is geregeld in artikel 7:408 BW.
  2. Algemene voorwaarden: Als de opzegtermijn opgenomen is in de algemene voorwaarden van de kinderopvangorganisatie, gelden de regels voor algemene voorwaarden. Hierbij is het belangrijk dat de opzegtermijn redelijk is en niet in strijd is met dwingend recht. De grijze lijst (artikel 6:237 BW) bevat een aantal bedingen die vermoed worden onredelijk bezwarend te zijn voor de consument. Als de opzegtermijn in de algemene voorwaarden is opgenomen, moet worden getoetst of deze niet op de grijze lijst voorkomt of in strijd is met de redelijkheid en billijkheid.

Belangrijke punten:

  • Maximum opzegtermijn: De Hoge Raad heeft bepaald dat een opzegtermijn van één maand in beginsel redelijk is. Een langere termijn kan in bepaalde gevallen gerechtvaardigd zijn, maar moet dan wel goed gemotiveerd worden.
  • Meerjarige overeenkomsten: Voor meerjarige overeenkomsten geldt een specifieke regel: de opzegtermijn mag niet langer zijn dan één maand (artikel 6:237 BW).
  • Opzegging voor de ingangsdatum: Het is ook mogelijk om een overeenkomst voor kinderopvang op te zeggen voordat deze ingaat. In dat geval is een opzegtermijn van één maand in beginsel voldoende.
  • Redenen voor opzegging: De reden voor opzegging is in beginsel niet van belang. Wel kan de rechter in bepaalde gevallen de opzegtermijn verkorten als er sprake is van bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld als er sprake is van gewichtige redenen.

Conclusie
Het is dus mogelijk om een opzegtermijn op te nemen in een overeenkomst tot kinderopvang. Deze opzegtermijn moet echter redelijk zijn en niet in strijd zijn met de wet. Als je als ouder vragen hebt over de opzegtermijn in jouw overeenkomst, is het raadzaam om contact op te nemen met een jurist of een consumentenorganisatie.

Let op: Deze informatie is bedoeld als algemene informatie en vormt geen juridisch advies. Voor persoonlijk advies dient u contact op te nemen met een advocaat.

De VSAN is er voor de sociale advocatuur

De VSAN fungeert als spreekbuis van sociaal advocaten bij media en politiek en behartigt hun belangen bij ketenpartners als de NOvA, de Raad voor Rechtsbijstand, het ministerie van justitie. De VSAN heeft de afgelopen jaren actief gelobbyd bij de politiek voor een noodzakelijke verhoging van vergoedingen en kaartte misstanden Lees meer

12 april | 2023|
Advertentie

 

Ga naar de bovenkant